Rite Here Rite Now Yorumum

Merhaba! Sanki hiç yapmıyormuşuz gibi bugün Ghost konuşacağız. Ghost, biz sevgili metalciler arasında tartışma konusu olmaya devam ediyor. Bazı müzik platformları Ghost'u artık metal kategorisine bile almıyor. Oysa Ghost, sadece bir müzik grubu olmaktan da ziyade bir fenomen haline geldi. Ghost'un arkasında işlenen hikaye, her albümde ve sahne performansında gördüğümüz, tanık olduğumuz bir anlatı. Yıllardır YouTube'da yayınladıkları hikayelerini ilerleten chapterlar ile herkese hitap ediyor. Şimdi burada Ghost'un hikayesini baştan sona anlatamayız tabii ki. Bu zaten defalarca yapıldı ama benim filme geçmeden önce değinmek ve hatıratmak istediğim şeyler var.

Ghost, özellikle Papa Emeritus III Döneminden beri sahne sanatını ciddi anlamda güçlendirdi. Sahnede yer alan müzisyenlerin II. Papa Dönemineki cüppeleri bırakıp şık görünen maskelere ve özel sahne kıyafetlerine geçmeleri, Ghost'un popülaritesi arttıktan sonra sahnedeki dekorları güçlendirmesi ve yarattığı Papa Emeritus III karakterinin kişiliğinden ötürü sahnedeki kendine has tavırları ile izlemeye değer bir şov sunuyordu. Ghost, bana göre firelerinden birini burada veriyor. Bu kadar güçlü bir sahne şovunun bugüne kadar hiç profesyonel bir biçimde kaydedilmeyip yayınlanmaması bana göre bir hataydı. Çünkü III. Papa ile devamı gelecek olan büyük bir hikayenin bizi beklediği neredeyse kesinken Tobias Forge'un yalnızca bir dönem yaşanacak Papaların konserlerini şu an tarihin tozlu sayfalarına gömmüş olmayı tercih etmesi doğru bir hareket değildi.

Cardinal Copia ve IV. Papa Dönemi, Ghost'un on dört yıllık sahne hayatının en ihtişamlı sahnesi. Özellikle Papa Nihil'in öldüğü, Cardinal Copia'nın Papa olduğu konseri izleyebilme şansını yalnızca konserde bulunan insanların yakalayabilmesi, dünyadaki Ghost fanları için epey üzücü.

Papa Emeritus 4’ün Sahnesi

IV. Papa Dönemini bitirmeye yaklaştığımız dönemde ise, Ghost nihayet bir konser kaydı yayınlamaya karar verdi ve bunu hikayesini ilerlettiği bir film şeklinde yapmak istedi. Samimi yorumumu isterseniz (zaten geri kalan tamamen samimi olacak) Ghost, bir buçuk yıldır boktan bir dönem geçiriyor. Geçen sene çıkarttığı Phantomime ismindeki EP, hikayeye yeni karakterlerin de dahil olmasıyla birlikte Ghost evrenini genişletmeyi hedefliyor gibi gözüküyordu fakat öyle bir şey de olmadı. Sadece hikayeye birkaç karakter eklendi ve hiçbir işimize yaramadı. Gerçek Kesit'te hiçbir işe yaramayan diyaloglar dinlememiz gibi.

E, bunun yanında bir buçuk yıldır bölüm de yayınlanmıyor. Bu, gerçekten üçüncü dünya ülkesinde yaşayan bir Ghost fanı için korkunç. Çünkü bizim bir şeyden haberimiz olmuyor. Zaten dünya turuna çıkan grupların prenisibi gereği Avrupa ve Amerika'nın dışına çıkılmıyor, zaten dünya orası değil mi! Özellikle Ghost'un son yıllarda kendisini Amerika'ya satma girişimleri bana samimiyetsiz gelse bile bize üçüncü dünya ülkesi olduğumuzu bu kadar yüzümüze vurması da hoş değil yani.

Bahsi geçen konser, Ghost'un Re-Imperatour turnesi kapsamında 11-12 Eylül 2023 tarihlerinde Los Angeles, California'daki KIA Forum'da gerçekleşti. Ghost, 2022'de tamamladığı Imperatour turnesini 2023 yılında yeniden gerçekleştirdi. Bu turne başından itibaren bir fan service turnesiydi. Ghost fanları sahnede ne görmek istiyorsa Ghost da onlara istediklerini veriyordu. Bu konser kaydı ise bu turne içerisinde bekleniyordu fakat bunun bir sinema filmi olmasını tahmin etmiyorduk. Turne sona erdiğinde ise Tobias Forge, "Biz o konserlerde bir film çektik, seyircilerin hepsi de figüranımız oldu." diyerek açıklama yapmıştı. Bu kayıt Amerika'da mı olmalıydı yoksa bir Avrupa ülkesinde mi olmalıydı kısmı ise bir tartışma konusu. Avrupa'daki fanlar bir konser için çok daha ateşli. Eğer gerçekten iki ülkede gerçekleşmiş farklı konserleri canlı olmasa bile kayıtlardan izleme fırsatı bulduysanız farkı görürsünüz. Bu fark o kadar büyük ki tarihin en büyük metal müzik konserlerinden biri olan Big 4 (Metallica, Slayer, Megadeth, Anthrax) konserinin DvD kaydı bile Bulgaristan'da yapıldı. Metallica, ateşli bir konser videosu yayınlamak istediği zaman seçtiği konser videosu genellikle Avrupa'daki konserlerden biri oluyor. Ghost özelinde şu da bir gerçek ki Amerika'da çok çok büyük ve ateşli bir hayran grubuna sahip. Ha ama şunu da hatırlatmak gerekiyor ki iki konserin de biletleri tükenmedi.

Filmin yayınlanma süreci de epey sancılı geçti. İyi bir film izleyicisi olan Forge, kendi(!) projesini belli ki beyaz perde de görmek istemiş. Filmin yayınlanma tarihi 20 ve 22 Haziran olarak duyuruldu. İlk olarak açıklanan ülkeler arasında tabii ki Türkiye yoktu, zaten olmasını da beklemiyorduk ama ilk aşamada İtalya bile açıklanan ülkeler arasında yer almadı, Güney Amerika ülkeleri de bu grup arasında yer almadı. Bu sebeple epey tepki çeken grup, kısa bir süre sonra yayın takvimine İtalya'yı da dahil etti. Açıkçası endişeye kapılmanın manası yoktu çünkü er ya da geç film, dijital platformlarda yerini alacaktı çünkü bu konserin cd'sinin ve plağının yayınlanacağı da bilinen bir gerçekti.

Film, Veeps’te yayınlandıktan sonra 26 Temmuz 2024’te konserin kaydı dijital platformlarda yayınlandı. Ben filmi izlemeden önce bu albümü dinledim. Hızlıca, dinlediğim kayıt hakkında konuşmak istiyorum. Duyulan o ki konser son derece enerjik başlıyor. Papa Emeritus’un keyfi yerinde, seyircinin telefonları olmadığı için son derece aktifler. Harika. Biraz daha dinledikten sonra bir şeylerin eksik olduğunu düşünmeye bsşlıyorsunuz. Eyvah! Kahrolası Tobias, bütün konseri yayınlamak yerine Con Clavi Con Dio, Ritual, He Is, Year Zero ve Mummy Dust’ı koymamış! Bunun sebebi sanıyorum ki ilk albümü yayınlayan firmanın (Rise Above Records) şu anki çalıştığı firmadan (Loma Vista Recordings) farklı olmaları ama BU ÇOK SAÇMA. Çünkü ben bir dinleyici olarak öyle ya da böyle Con Clavi Con Dio ve Ritual’ı dinlemek isterdim. Gerçekten beni, o şirketle kavgalıymış bu şirketle kankiymiş ilgilendirmiyor. Sen bu işe yatırım yapıyorsan, SİNEMADA YAYINLANACAK BİR FİLM boyutuna getiriyorsan o şarkıları da yayınlayacaksın. Sonuç olarak bu şarkılar senin şarkıların değil mi? Bak o kadar kitlen de var, sarışın kadın n’aptı? Bastı kendi ismini, bunlar da benim şarkılarımdı heeeehhh dedi, kitleyi de arkasına aldı, bitti gitti. Belki de Opus Eponymous için bir revisited proje gerekiyor. Hem de Papa Emeritus IV'ün şerefine! Peki ya geride kalan He Is, Year Zero ve Mummy Dust neden yok? Görünen o ki Papa IV, kardeşlerine yoğun bir nefret duyuyor.

Rite Here Rite Now’a gelecek olursak, açıkçası hala ne izlediğimi bilmiyorum. Bir konser filmi desem değil, çooook uzun bir chapter desem o da değil. Her şeyden önce bu film Ghost hikayesinin ilerlemesini bekleyen fanlar için bir hayal kırıklığı olacak. Tam anlamıyla bir konser deneyimi yaşamak isteyenler için de hayal kırıklığı olacak. İnanır mısınız bilmiyorum ama koca ekip mekanda kamera koyacak yer bulamamış. Seyircilerin arasında çektikleri sahneler ile ekrandaki izleyiciyi de atmosfere dahil etmeyi denemiş olabilirler ama görüntü o kadar hızlı değişiyor ki ne sahnede ne olduğunu anlıyorsunuz ne de atmosfere dahil olabiliyorsunuz. İlk üç şarkıdan, Papa konuşma yapana kadar bunun dinamik bir başlangıç olması için yapılmış bir şey olduğunu düşündüm ama tüm konser aynı şekilde devam etti. Hatta bazı sahnelerde görmemiz gereken şeyleri o kadar göremedik ki görüntü yönetmeninin sahne planlamasından bir haber olduğunu düşünmeye başladım. Örneğin, Kaisarion’da Papa sahneye çıkarken onu göremedik. Sahnede patlamalar olduğu zaman patlamaları göremedik. Cirice esnasında Papa’nın kameraya uzunca baktığı sekansı sürekli bölmeleri bütün havayı öldürmüş. Bunun sebebi kamerayı koyacak uygun yer bulamamaları değil, plansızlık. En kötü ihtimalle havadan çekim yapan kameralar ile o anları yakalayabilirlerdi. Year Zero’daki alevler ikonik bir hal aldığı için çoğu alev kameralardan kaçmamış fakat bunun dışında gerçekten facia. Bunu şu yüzden söylüyorum, bu film elbette ki kurguya giriyor. Biz; olayı, “Televizyon programı gibi ekrana ne verilirse onu izliyoruz.” mantığıyla izlemiyoruz. Bu film tabii ki bir kurguya girdi ve dizayn edildi. Bir diğer önemli kısım ise Papa’nın kulise indiği esnada sahnedeki enstrümantenleri duyamadık. Bakın, eğer gerçekten kuliste bir şey yaşansa buna ikna olurdum ama kuliste bile bir şey yaşanmıyor. Son yılların en iyi enstrümantal parçalarından biri olan Miasma’yı dinleyemedik. Miasma’nın tarihinde bir kez yaşanmış olan Papa Nihil’i Swiss’in yerine gerçekten onu canlandıran oyuncuyu sahnede gördüğümüz sekansı tam bir şekilde izleyemedik. Mary On A Cross'ta ise farklı bir şey denemişler. Mary On A Cross çalmaya başladığı zaman ekrana Kiss the Go-Goat klibinin devamında yaşananları animasyon şeklinde anlatan bir klip gelmiş. Bunu bir animasyon klip ile anlatmak yerine tekrar çekebilirlerdi gibi hissediyorum fakat aradan beş yıl geçtiği için aynı havayı, dekoru, kostümleri yakalarlar mıydı bilemiyorum. Yıllar sonra gelen devam filmlerinde bile oyuncuların yaşlılığını fark ediyoruz. Yine de animasyon izlemek yerine bunu tercih ederdim. Bunu illa filmde veya Mary On A Cross'ta yakaladıkları beş dakikada yapmak zorunda değillerdi. Eğer elinde malzeme varsa bunu konserin arasına sıkıştırmak yerine ya da konseri filmin arasına sıkıştırmak yerine yap uzun bir chapter yayınla ya da sinemaya direkt onu koy. Şimdi ben böyle diyince yaptıkları iş sanki çok ucuzmuş gibi davranıyorum olarak geliyor olabilir. İmkanları olduğunu biliyorum da yap diyorum. Çünkü böylesine dev gruplar parayı ihtiyaçları oldukları an bulabilirler. Türkiye'de bile albümleri yok satan bir gruptan bahsediyoruz.

Eğer bu konuyu bir kenara bırakacak olursak hikayeye değinmek isterim. Bu film için beni en çok heyecanlandıran şey NİHAYET hikayenin ilerleyecek olmasıydı. Gelin görün ki hikaye ahım şahım bir şekilde ilerlemedi. Her şeyden önce Papa’nın herhangi bir teenage filmindeki gibi “Tüm bu saçmalığı neden yapıyoruz ki?” diye umursamazca ailesinin karşısına geçmesi ve en beklemediğimiz kişinin, babanın, bir anda aydına dönüşüp oğluna öğüt vermesi akabinde Papa Emeritus’un “EVET BABA! YAPTIĞIMIZ ŞEYİ ANLIYORUM! BURADA AYİN ŞİMDİ AYİN!!” diye sahneye atlaması gerçek bir klasik teenage hikayesi. Ben mi yanılıyorum yoksa bu adam bildiğimiz gibi 2018'den beri sahnede değil mi? Şimdi ne oluyor da konuyu bir anda "Aga iyi hoş ama biz neden böyle ülke ülke gezip konser veriyoruz? Bunun manası nedir?" demeye getiriyor? Zaten Copia, sahnede sürekli güzel sözler söyleyen bir Papa değil miydi, bunun anlamını en çok o bilmiyor muydu? Hayal kırıklığı. Belki de Forge, kendi hikayesini duygusal bir biçimde izleyicilere böyle aktarmak istemiştir. Gençliğinde black metalci, death metalci takılan birinin rengarenk şarkılar arasında "Hayallerinizin peşinden koşun!" mesajı vermesi garibime gitti doğrusu.

Sonunda ise Sister’ın ölmesi şahsen beklemediğim bir şeydi. Belki de biraz filmde ne olabileceği hakkında düşünseydim bu sonuca varabilirdim ama Papa Emeritus IV’ün Clergy’nin başına geçmesi gerçekten bir sürpriz oldu. Papa Emeritus V’i bir şekilde göremememiz ise sinir bozucu olan noktaydı. Şu bir gerçek ki Papa Emeritus V’i veya mevcut Papa’nın yerine geçecek kişiyi bir şekilde görmemiz gerekiyor. Bu her ne kadar reddedilse bile bize 16. Chapter’dan beri bunun mesajı veriliyor. Copia ölmedi, harika. Buna hepimiz sevindik çünkü Copia’ya bayılıyoruz. Şimdi yerine kim gelecek? Bilmiyoruz. Peki, yerine gelecek Papa’yı tanıtmak için BİR FİLM YAPMAKTAN daha iyi bir şey var mı? Bence yoktu. Eğer ki Copia hem Clergy’nin başı olsaydı hem de yeni Papa gelseydi işte gerçek bir teenage hikayesi olacaktı. Ayrıca Satan aşkına o balon sahnesi neydi, biz neden tüm ekibin sahneden inişini doğru dürüst göremedik? O balona neden binildi de Papa neden bayıldı? Ulan belki adamın yüksek tansiyonu var. Biri de ona baksın. Sister öldükten sonra neden arenanın ortasına koydunuz? Sen neden çakma Symphaty for the Devil yaptın? Neden her yerde sekiz bölümlük Ghost VHS’leri vardı? ULAN! NİHİL’İN NASIL BİR ANDA ÜÇ ŞARKISI OLDU? BEN MASKE GİYEN VE ŞARKILARI GÜZEL OLAN BİR ADAMI YETERİ KADAR BEKLEDİM DAHA NE DİYE BEKLEYECEĞİM?

Buradaki isyanımın sebebi umarım anlaşılıyordur. Sonuç olarak kaç yıldır ne film serileri takip edip de devam filmlerini bekledik, ne grupların yıllar sonra çıkan albümleri için gün saydık. Buradaki konu Tobias'ın işin bokunu çıkarma noktasına getirmesi. Bu proje zaten tek adam projesi olduğu için şu anki durum bana "Ulan acaba ne yapacağını o da mı bilmiyor?" hissi uyandırıyor. Çünkü görünen o ki ne yaptığını gerçekten o da bilmiyor. Zamanında söylediğimi yineliyorum, şu dakikadan sonra "Ben Impera'dan daha iyisini yapamam, bu sahneden de daha iyisini yapamam, hadi bana eyvallah!" diyerek işi bıraksa gerçekten sesimiz çıkmayacak. Çünkü iş bu boyuta geldi. Tek korkum bu işin Avengers End Game'den sonraki karmaşıklığa ve sıkıcılığa dönüşecek olması.

Son olarak gelelim yeni Papa'ya. Benim tahminlerim Secondo'nun geri döneceği yönünde. Özellikle Sister'ın Copia'ya "Hiçbir şeyin bir sonu yoktur." derken ekrana Secondo'nun gelmesi, filmin sonunda gördüğümüz silüetin Secondo'yu epey andırması ve 13 Commandments’in kapağındaki Secondo ve elindeki asa (!) (Editörün Notu: Asa yeniden doğuşu temsil ediyor olabilir.) tesadüf olamaz. Secondo beni biraz korkutuyor çünkü sahnede aktif olabilecek bir Papa imajı çizmiyor. Bir yandan da içten içe “Bu kadar emek verdiler ve uğraştılar. Herhalde eski bir adamı geri getirmek için uğraşmazlar. Elbet yeni bir Papa vardır.” diyorum. Zaten kendi gösterileri boyunca cüppe ile sahne aldı. Gerçekten ne olacağını merak ediyorum.

Ghost'un Rite Here Rite Now'u bir konser olarak gerçekten çok güzel ve tatmin edici diyeceğim de konseri de doğru dürüst göremedik ki ghouluna koyayım. Eğer Spotify'dan açıp dinlerseniz çok keyif alacaksınız diyeceğim de orada da bütün şarkılar yok ki papasını satayım. Açıp izlerseniz pek bir şey kaybetmezsiniz en azından iki saat keyifli vakit geçirirsiniz diyeceğim de filme ulaşmak gerçekten çok zor clergysini yıkayım. ARKADAŞLAR! Bakın, ortada çok güzel olma potansiyeli taşıyan bir şey varmış gerçekten. Bu harcanmış. Özellikle Tobias Forge gibi bir sinefilin bunu harcamış olması beni daha da üzdü.